Predstavljene publikacije autorke dr Biljane Đorđević „Zlakusko lončarstvo“ i „Ražanjsko crepuljarstvo“
Predstavljene publikacije autorke dr Biljane Đorđević „Zlakusko lončarstvo“ i „Ražanjsko crepuljarstvo“

Beograd, 26.10.2022. – U Etnografskom muzeju u Beogradu, predstavljene su publikacije autorke dr Biljane Đorđević “Zlakusko lončarstvo. Nematerijalno kulturno nasleđe čovečanstva” i “Ražanjsko crepuljarstvo. Izrada crepulja u Rujištu kod Ražnja”.

Autorka publikacija dr Biljana Đorđević je iskazala posebnu zahvalnost svim govornicima: Bori Dimitrijeviću, predsedniku Nacionalnog komiteta NKN, Dobrici Stojkoviću, predsedniku Opštine Ražanj, Darku Tešiću, predsedniku Udruženja lončara Zlakusa, prof dr Ljiljani Gavrilović, recenzentu publikacija i Danijeli Filipović, rukovodiocu Centra za nematerijalno kulturno nasleđe Srbije (koja je bila i moderatorka događaja). Dr Đorđević se zahvalila i Danijeli Petrović, crepuljarki iz Ražnja, koja je pokazala kako se prave ražanjske crepulje i Mileti Laziću iz Zlakuse, koji je demonstrirao izradu zlakuskog lonca. Sala Etnografskog muzeja u Beogradu je bila prepuna, tako da su neki od gostiju morali da stoje.

Izveštaj sa ovog događaja izdao je Centar za nematerijalno kulturno nasleđe (Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije i Etnografski muzej u Beogradu), koji prenosimo u celosti, bez izmena:

“Predstavljanje publikacija iz edicije “Nematerijalno kulturno nasleđe Srbije”, koju je pokrenuo Centar za nematerijalno kulturno nasleđe pri Etnografskom muzeju u Beogradu održano je 26. 10. 2022. godine u Etnografskom muzeju u Beogradu. Publikacije autorke dr Biljane Đorđević Zlakusko lončarstvo. Nematerijalno kulturno nasleđe čovečanstva i Ražanjsko crepuljarstvo i Izrada crepulja u Rujištu kod Ražnja, nastale su kao rezultat višegodišnjeg istraživanja i saradnje autorke sa lokalnim zajednicama na identifikovanju, registrovanju, dokumentovanju i očuvanju znanja i veština u vezi sa ovim tradicionalnim zanatima.

Predstavljanje publikacija, čiji je cilj i približavanje javnosti ovih elemenata „živog nasleđa“ upisanih u Nacionalni registar nematerijalnog kulturnog nasleđa, odnosno na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva, bilo je i povod za razgovor o ulozi lokalnih zajednica u očuvanju sopstvenog nematerijalnog kulturnog nasleđa. Razgovor, u kojem su učestovali predsednik Nacionalnog komiteta za NКN Bora Dimitrijević, predsednik Opštine Ražanj Dobrica Stojković, predsednik Udruženja lončara „Zlakusa“ Darko Tešić, recenzent prof. dr Ljiljana Gavrilović, autorka publikacija i muzejska savetnica Narodnog muzeja Srbije dr Biljana Đorđević i koordinatorka Centra za nematerijalno kulturno nasleđe Danijela Filipović, bio je usmeren na ukazivanje značaja koji u očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa imaju različiti akteri, pre svega lokalne zajednice i stručnjaci. U razgovoru je istaknuta važnost prepoznavanja značaja nematerijalnog kulturnog nasleđa u lokalnoj zajednici, kao i uloge zajednice u očuvanju sopstvenog nasleđa. Naglašeno je da je ova uloga je vidljiva u svim fazama očuvanja „živog nasleđa“ – od prepoznavanja do aktivnog delovanja u cilju obezbeđivanja uslova za prenošenje na nove generacije. Primer Opštine Ražanj, prepoznat je kao dobar model za aktivan pristup lokalne zajednice očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa. Naime, lokalna samouprava, u saradnji sa nosiocima nasleđa, udruženjima i Turističkom organizacijom, prepoznavši ražanjsko cerpuljarstvo kao važno lokalno nasleđe, uspostavila je saradnju sa stručnjacima na očuvanju ovog elementa, što je rezultiralo, ne samo upisom u Nacionalni registar, već i povećanjem zainteresovanosti u samoj zajednici za ovaj tradicionalni zanat. Istovremeno, u razgovoru je naglašena i neophodnost stalnog praćenja „živog nasleđa“, njegovih promena i pretnji kojim je izloženo. Navodeći primer zlakuskog lončarstva koje je ugroženo zbog potiskivanja tradicionalne tehnike izrade na ručnom vitlu, još jednom je istaknuta neophodnost zajedničkog delovanja svih aktera – nosilaca nasleđa, stručnjaka, institucija kulture i obrazovanja i drugih.

U okviru programa crepuljarka iz Ražnja Danijela Petrović i lončar iz Zlakuse Mileta Lazić, prikazali su tehnike izrade crepulja iz Rujišta i zakluske lončarije.

Program je realizovan kao deo aktivnosti koje Centar za nematerijalno kulturno nasleđe Srbije pri Etnografskom muzeju u Beogradu, kao stručno telo zaduženo za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa, organizuje o okviru obeležavanja desetogodišnjice rada, s ciljem podizanja svesti o važnosti kontinuiranog rada u ovoj oblasti i značaju očuvanja nematerijalnog kulturnog nasleđa za širu zajednicu i društvo u celini.”

Fotografije: Miodrag Ilić

PROČITAJ: GDE MOŽE DA SE KUPI KNJIGA TRADICIONALNI RECEPTI DOMAĆE SRPSKE KUHINJE?

Pročitajte još:

Portal Recepti i Kuvar online je svrstan u TOP 50 sajtova u Srbiji!Ukoliko vas interesuju svi naši recepti, kliknite na link: RECEPTI. Zbirke najboljih recepata naših saradnika nalaze se u sekciji kuvar, ukoliko želite više da pročitate, klikinte na link: KUVAR. Ukoliko želite da pogledate našu naslovnu stranu, kliknite na link: RECEPTI I KUVAR ONLINE homepage.

Ne propustite nijedan recept – Recepti i kuvar online na Facebook-u. Ostanite u toku, pratite Recepti i Kuvar twitter obaveštenja!